Nagrania o zniknięciu obrazu Rubensa

Do muzeum trafiły archiwalne nagrania audycji o zniknięciu obrazu Rubensa „Zdjęcie z krzyża”

Wydawało się, że to musi być sen. Prezbiterium kościoła św. Mikołaja rozbłyskało w nocy dziwnym, mdławym światłem. Ogień prawdopodobnie tlił się kilka godzin... Rano 14 grudnia 1973 roku kaliszanie usłyszeli, że w płomieniach przepadło „Zdjęcie z krzyża” Piotra Pawła Rubensa... – tak opisywali świadkowie wielki pożar, który pochłonął jedno z arcydzieł Petera Paula Rubensa, w audycji radiowej pt. „Historia jednego obrazu”. Autorzy nagrania – Mieczysław Machowicz i Andrzej Tylczyński przekazali Muzeum Okręgowemu Ziemi Kaliskiej oryginalne taśmy z nagraniami dotyczącymi „sprawy Rubensa” 13 grudnia, w kolejną, 44 już rocznicę pożaru kościoła.

Obraz „Zdjęcie z krzyża” pędzla Petera Paula Rubensa znajdowało się w ołtarzu głównym kanonickiej świątyni pw. św. Mikołaja od XVII wieku. Należało do najwspanialszych zabytków kultury materialnej, artystycznej i religijnej w Polsce. W nocy z 13 na 14 grudnia 1973 roku w świątyni wybuchł pożar, po obrazie pozostała tylko wypalona dziura. Uznano, iż płótno spłonęło, ale… nie wszyscy uwierzyli w tę wersję wydarzeń. W latach 90. XX w. Mieczysław Machowicz i Andrzej Tylczyński podjęli próbę dotarcia do świadków zdarzenia oraz osób bezpośrednio z nim związanych. W nagraniu audycji wzięli udział: Judyta Dymkowska, pracująca w tym czasie z Muzeum Okręgowym Ziemi Kaliskiej, ks. Andrzej Gaweł – wikariusz kościoła św. Mikołaja w latach 70-tych, ś.p. Wacław Klepany – przewodnik po Kaliszu, ś.p. Józef Dąbrowski – major pożarnictwa, dowódca straży pożarnej kierujący akcją gaśniczą, ks. infułat Stanisław Piotrowski – ówczesny proboszcz kościoła św. Mikołaja, ś.p. Bronisław Owczarek – twórca kopii obrazu, która obecnie znajduje się w ołtarzu głównym kaliskiej katedry. Audycja powstała dzięki pomocy ś.p. Władysława Machowicza, zaś oprawę muzyczną wykonał Piotr Bereś.

Archiwalne nagrania, m.in. zachowane przez majora Józefa Dąbrowskiego przekazane zostały do muzeum dnia 13 grudnia 2017 roku o godz. 12:00, w roku 2018 po zdigitalizowaniu udostępnione zostaną na cyfrowej platformie Muzea Wielkopolski, którą przygotowuje Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej.

 

MOZK